Back in town!

Niet alleen een volle mailbox en een project dat in een kritieke fase verkeert bij mijn terugkomst van vakantie, maar ook een overvolle feedreader. En het zal de bibliothecaris in mij wel zijn waardoor ik het niet over m’n hart kan verkrijgen alle nieuwe feeds in één klap als ‘gelezen’ weg te klikken, maar toch de moeite wil nemen er in ieder geval een korte blik op te werpen. Want er gebeurt zoveel in ruim een week en je wilt toch graag op de hoogte blijven. Die feeds heb je tenslotte niet voor niets geselecteerd. Ik ben er nu echter bijna doorheen, ben in de tussentijd zo een tiental onderwerpen tegengekomen waar ik graag nu iets over zou willen schrijven, maar ja, vindt ook daar dan maar weer eens de tijd voor. 😉

Nou goed, eentje dan. Over een van m’n favoriete onderwerpen, Google Book Search en de GBS settlement. Geen eenvoudige zaak overigens om bij te houden, want de ontwikkelingen gaan snel, worden veelvuldig becommentarieerd, kortom vragen bijna permanente aandacht.

Drie grote Amerikaanse bibliotheekorganisaties (de ALA, de ARL en de ACRL) hebben begin deze week gezamenlijk hun bedenkingen tegen de overeenkomst bij de New Yorkse rechter neergelegd. Ze zijn zeker niet de eerste die dat doen, en ze zullen ook niet de laatste zijn. De termijn waarbinnen dergelijke bedenkingen kunnen worden ingebracht is namelijk verlengd met vier maanden waardoor de verdere behandeling van de zaak, voorzien voor deze maand, al weer verschoven is naar het najaar. Veel van de tot nu toe ingediende bedenkingen richten zich op het de facto-monopolie dat Google verkrijgt over de zogenaamde verweesde werken (‘orphan works’), boeken waarvan niet onomstotelijk vast staat wie de (auteurs-)rechthebbende is. En op de prijs die Amerikaanse bibliotheken aan Google zullen moeten gaan betalen voor licenties op het gebruik van al die gedigitaliseerde werken in GBS. Vergelijkingen met de door de grote uitgevers veroorzaakte serials crisis worden constant getrokken.

Ik denk dan steeds meteen: maar hoe zit het dan met ons, met die niet-Amerikaanse bibliotheken? Die vallen buiten de overeenkomst en hoe moeten die nu straks bij al die digitale schatten komen? Dat dat een belangrijke vraag is mag uit het volgende voorbeeld blijken: ook deze week maar dan op Inside Google Book Search, de officiële blog over GBS. Een bijdrage van Ryan Sands over de visual gems die via GBS toegankelijk zijn of worden gemaakt. Maar: Please note: some content may not be available in full view to users outside of the United States. En inderdaad: niks mooie plaatjes, alleen maar lege kaders.

Dan maar uitwijken naar de HathiTrust, dat samenwerkingsverband van Amerikaanse GBS-bibliotheken dat een eigen archief van gedigitaliseerde werken heeft opgezet. Inmiddels al ruim 100 Terabyte groot en sinds kort ook voorzien van een eigen zoekinterface die heel gerichte zoekacties mogelijk maakt. Maar ook hier: slechts 16% van de beschikbare werken valt in het publieke domein en is voor iedereen, zelfs in Europa, zichtbaar en raadpleegbaar. Die andere 84%…

Overigens doet die Hathitrust wel leuke dingen voor de mens: zie bijvoorbeeld de visualisatie van de bijna 450.000 publieke domein-werken onderverdeeld naar Library of Congress Classification en naar taal. Vandaag met 1% Nederlandstalige werken!

« Tijdelijk gesloten

Doe meer met GBS »